6 x dit viel ons op in het nieuws

Niet alleen ijs: Groenland was ooit echt groen
Groenland kennen we van de eindeloze, onherbergzame landschappen met veel ijs en weinig vegetatie. Langs de kunsten is het soms groen, maar hoe verder je de kust achter je laat, hoe minder groen je tegenkomt. Ooit was dit anders. Een team van Deense en Amerikaanse onderzoekers ontdekten een ijskolom die al sinds de jaren 60 van de vorige eeuw vergeten in een koeling lag. Wetenschappers hadden deze toen in het noorden van Groenland, op zo’n 1200 kilometer ten zuiden van de Noordpool en 120 kilometer van de kust, uitgeboord.

Bij het onderzoek naar de kolom, ontdekten de onderzoekers dat er op 1400 meter onder het ijs fossiele resten van mossen en mogelijk zelfs bomen te vinden zijn. Een grote vondst, schrijft de Volkskrant, die wetenschappers kan helpen ‘voorspellen hoe de Groenlandse ijskap zal reageren op de klimaatverandering van de huidige tijd’. Volgens de onderzoekers bewijst deze vondst al dat Groenland kwetsbaarder is voor klimaatverandering dan tot nu toe werd gedacht.

 

Carl Campbell, Flying Over Greenland (1995). Bron: Flickr Carl Campbell
Carl Campbell, Flying Over Greenland (1995). Bron: Flickr Carl Campbell

 

Ontdekt: ‘geboortegordel’ voor goddelijke ondersteuning
500 jaar geleden was bevallen levensgevaarlijk. Naar schatting stierf ongeveer 30 tot 60 procent van de moeders en kinderen tijdens de bevalling. In de hoop de bevalling te overleven zochten zwangere vrouwen naar goddelijke bescherming. Een ‘geboortegordel’ was een van de hulpmiddelen die ze hiervoor gebruikten. De website Scientias schrijft over een 15de-eeuwse gordel, die onlangs is gevonden in Engeland.

De gordel is een 3 meter lange rol schapenhuid, waarop gebeden en christelijke afbeeldingen staan, gericht op het beschermen van vrouwen tijdens de bevalling. Dat het om een geboortegordel gaat weten we niet alleen hierdoor, maar ook omdat onderzoekers verschillende sporen ontdekten, waaronder die van honing, melk, eieren en tuinbonen (voedingswaren die zwangere vrouwen te eten kregen rond hun bevalling) en die van uit de vagina afkomstige eiwitten.

Een 4000 jaar oud graf vol schatten
Lang gingen archeologen en historici er blindelings van uit dat alleen mannen in de bronstijd de leiding hadden. Nu krijgt de overtuiging dat ook vrouwen deze positie innamen steeds meer voet aan de grond. Op de website Science Mag lazen we een artikel over La Almoyola, een archeologische vindplaats in Spanje waar veel vondsten van de El Argar-cultuur (2200 tot 1550 v.Chr.) worden opgegraven. Hier vonden archeologen een graf van een man en een vrouw, die hoogstwaarschijnlijk machthebbers waren. De hoeveelheid sieraden die de vrouw ten opzichte van de man droeg, en vooral het diadeem dat ze bij haar vonden, wijzen erop dat het de vrouw was die de machtigste van de twee was. Soortgelijke vondsten zijn niet onbekend in het gebied.

(Échte!) Dode Zeerollen gevonden in de 'Horrorgrot'
De Dode Zeerollen die tussen 1947 en 1956 in grotten op de Westelijke Jordaanoever werden gevonden waren misschien wel de grootste historische vondst van de 20ste eeuw. Nu zijn er, meer dan 60 jaar later, nieuwe fragmenten van de 1900 jaar oude Bijbelse documenten ontdekt. Het gaat om Bijbelse teksten van profeten Zacharia en Nahum. Ze zijn geschreven in het Oudgrieks, behalve de naam van God. Deze wordt steevast geschreven in een oude versie van het Hebreeuws.

De nieuwe fragmenten zijn gevonden in de zogenaamde ‘Horrorgrot’ in de Woestijn van Judea, waar Joden zich tijdens de Bar Kokhba-opstand tegen de Romeinen (tussen 132 en 135 n.Chr.) hadden verstopt. Door de Romeinen omsingeld hadden ze geen schijn van kans. De grot heeft de naam ‘Horrorgrot’ gekregen omdat er eerder 40 skeletten zijn gevonden, waarschijnlijk van Joden die hier zijn omgekomen van de honger en dorst. Naar verluid zijn tijdens de opstand wel 500.000 Joden vermoord en nog veel meer gedeporteerd.

 

acazorzi, DSC_4220 (2013). Bron: Flickr acazorzi
De Woestijn van Judea. acazorzi, DSC_4220 (2013). Bron: Flickr acazorzi

 

Heilig relikwie? Oud, maar wel/niet van apostel Jakobus
Tijdens de Vroege Middeleeuwen waren kerken naarstig op zoek naar heilige relikwieën. Overblijfselen van vereerde christelijke martelaren werden uit hun graven gehaald om in de kerken te vereren. Een van die kerken was de Santi XII Apostoli-basiliek in Rome. Daar liggen vanaf de 6de eeuw overblijfselen van apostelen Filippus en Jakobus (zoon van Alfeüs). Of dat dacht men in ieder geval.

Kom nu (online) dichter bij het Tapijt van Bayeux dan ooit
Het is misschien wel het beroemdste wandkleed van de wereld: het Tapijt van Bayeux. Dit gigantische borduurwerk verbeeldt de Slag bij Hastings (1066), compleet met voorgeschiedenis en al. En nu kun je het in meer detail bekijken dan ooit.

 

Delen: