Gallische held Ambiorix was een opportunist

Tijdens de Gallische oorlogen van Julius Caesar lukte het de Gallische leider Ambiorix om anderhalf Romeins legioen uit te schakelen. Als leider van de  Eburonen, die tussen Maas en Rijn woonden, was hij de enige inheemse aanvoerder die hierin slaagde. Het maakte hem in de 19de eeuw een nationale held in België. Dit traditionele beeld van Ambiorix wordt nu sterk bijgesteld…

Ambiorix was vooral een listige opportunist, zo schrijft historicus Robert Nouwen in zijn onlangs verschenen boek Ambiorix en Caesar. De feiten en de mythe (Sterck & De Vreese). Aanvankelijk bakte Ambiorix zoete broodjes met de Romeinen en leverde hij zelfs hulptroepen. Dankzij hun komst hoefden de Eburonen immers geen jaarlijkse schattingen meer te betalen aan een machtigere stam, de Aduatuci. Ook kwamen eindelijk Ambiorix’ zoon en neef vrij, die jarenlang als gijzelaars bij de Aduatuci hadden verbleven.

Ambiorix in een hinderlaag. Detail van Gallische strijders door Karel de Kessel, 1893. Museum voor Schone Kunsten, Doornik.
​​​

Geen wonder dat de Romeinen dachten dat ze veilig bij de Eburonen een winterkamp konden bouwen. Maar in 54 v.Chr. viel de oogst tegen, en daardoor konden de Eburonen niet voldoende voedsel voor het Romeinse leger leveren. Toen veranderde Ambiorix van kamp. Hij bleef doen alsof hij bevriend was met de Romeinen en loog dat vijandige Germanen op komst waren. De Romeinen konden beter naar een veiliger winterkamp trekken. Uiteraard beloofde Ambiorix een veilige aftocht.

De Romeinen volgden zijn suggestie. Maar even verderop lagen de Eburonen in een hinderlaag. Ze doodden 6000 Romeinse soldaten. De list en leugen van Ambiorix hadden gewerkt. Nergens anders in Gallië leden de Romeinen zo’n zware nederlaag. Niet dat het uiteindelijk veel uitmaakte. Caesar reageerde snel en doodde elke Eburoon die hij kon vinden. Wie de moordpartij overleefde, stierf van ontbering omdat Caesar al de velden, voorraadschuren en dorpen in brand stak. Ambiorix zelf trok de bossen in en werd nooit gegrepen.

Meer historisch nieuws lees je in het nieuwe nummer van Geschiedenis Magazine. Meld je uiterlijk donderdag 12 oktober aan als abonnee, of bestel het nummer half oktober online.  

 

Standbeeld van Ambiorix in Tongeren. I, ArtMechanic, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons.

 

Delen: