Vermeers meisje onder de loep

Meisje met de parel, het meisje dat direct je blik vangt met haar verraste, vragende ogen, mysterieus over haar schouder kijkend. Al eeuwenlang fascineert Vermeer de (wetenschappelijke) kunstwereld. Van 26 februari tot en met 11 maart 2018 is te zien hoe dit wereldberoemde schilderij een bijzonder technisch onderzoek ondergaat in het Mauritshuis.

Hoe schilderde Vermeer?
De Hollandse meester Johannes Vermeer schilderde het mysterieuze meisje in 1665, en tot de dag van vandaag weten we niet wie zij nu eigenlijk was. Een technisch onderzoek zal daar ook geen antwoord op geven, maar het Mauritshuis hoopt wel meer te weten te komen over de manier waarop Vermeer schilderde, evenals de materialen die hij gebruikte. In 1994 werd het schilderij gerestaureerd, wat tevens de laatste keer was dat het is onderzocht. In de afgelopen 25 jaar zijn de onderzoekstechnieken een stuk verder ontwikkeld.

Het Meisje in de schijnwerper
Bezoekers aan het Mauritshuis kunnen meekijken met het technisch onderzoek naar het Meisje met de parel, door een speciaal gebouwd glazen atelier. In de Gouden Zaal van het museum wordt het schilderij intensief onderzocht. Abbie Vandivere, onderzoeksleider en Mauritshuis-restaurator, houdt het publiek op de hoogte van de vorderingen binnen de glazen muren. Zo kun je op een unieke manier een wetenschappelijk onderzoek aan een schilderij meemaken. Maar let wel: het schilderij is gedurende de twee weken natuurlijk even minder goed te zien.

Onbeantwoorde vragen
De wereldwijde fascinatie voor Vermeers Meisje met de parel komt voort uit de vele onbeantwoorde vragen over het schilderij. Niet alleen over het meisje zelf, maar over de gebruikte materialen en het kleurgebruik, wat zo tot de verbeelding spreekt. Met de nieuwe onderzoekstechnieken wordt gekeken naar aspecten als het doek, de penseelvoering en pigmenten. Nadat het schilderij op 12 maart weer op haar vertrouwde plek hangt, gaat het onderzoeksteam door naar de volgende fase, het analyseren van de gevonden gegevens.

Griet
Hoewel de vraag over wie het meisje met de parel was onbeantwoord zal blijven, bestaan er genoeg ideeën over. Een leuke fictieve theorie komt voort uit de roman Girl with a Pearl Earring (1998) van de Brits-Amerikaanse auteur Tracy Chevalier. Het verhaal gaat dat Griet, dochter van een Delftse tegelmaker, als dienstmeisje bij Johannes Vermeer komt te werken. Rond een onstuimige en geheimzinnige affaire staat Griet model voor Vermeers nieuwste schilderij, waarbij ze stiekem de parels van diens vrouw draagt. In 2003 werd Chevaliers roman verfilmd, waarin Colin Firth en Scarlet Johansson respectievelijk Johannes Vermeer en Griet vertolken.

Afbeelding: Mauritshuis-restaurator en onderzoeksleider Abbie Vandivere bestudeert het Meisje met de parel.
 

Lees hier meer over het project.

Delen: