Teylers Museum breidt uit: gerestaureerd woonhuis Pieter Teyler open voor publiek

Indrukwekkende collectie
Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778), was een succesvol ondernemer en investeerder, afkomstig uit een Engels, doopsgezind geslacht. Hij had grote belangstelling voor kunst en wetenschap. Hij verzamelde munten, boeken, tekeningen, prenten en fossielen. Deze verzameling groeide uit tot een indrukwekkende collectie. Teyler bemoeide zich verder niet actief met het wetenschappelijke leven in Haarlem, maar stond vooral bekend als een groot weldoener, die zich bekommerde om het lot van arme stadsgenoten.
 

 

Stimuleren van kunst en wetenschap
In zijn testament had Pieter laten vastleggen dat maar liefst 2 miljoen gulden uit zijn erfenis beheerd moest worden door een stichting, bestuurd door een aantal van zijn doopsgezinde vrienden. De stichting had een duidelijk doel: het stimuleren van de kunsten en wetenschappen. Na Teylers dood in 1778, kreeg de stichting – naast het enorme legaat – ook het woonhuis ‘het Fundatiehuis’ en de verzamelingen van Pieter Teyler in handen.
‘Boek- en Konstzael’

De eerste directeuren van de stichting wisten Pieters verzamelingen op het gebied van natuurlijke historie, penning- en tekenkunst niet helemaal op waarde te schatten. Ze verkochten een groot deel van de collectie. Wél namen ze het doel van de stichting serieus: ze gaven architect Leendert Viervant in 1779 de opdracht om achter het woonhuis van Teyler een ‘Boek- en Konstzael’ te ontwerpen.
 

 

Entree in woonhuis
Hier werd het eerste ‘museum’ van Nederland geboren. In 1784 opende de Ovale Zaal voor publiek. Deze zaal is overigens nog steeds onderdeel van het huidige Teylers Museum. Bezoekers kwamen vroeger via het oude woonhuis van Pieter Teyler binnen in de Ovale Zaal. In de eeuwen daarna breidde het museum zich steeds verder uit. Het werd een soort laboratorium voor eigentijdse kunst en wetenschap. De toegang tot het Teylers Museum bevindt zich al lang niet meer in het voormalig woonhuis van Teyler, maar dit wordt binnenkort wel weer onderdeel van het museum.

In zeldzaam goede staat
Het woonhuis bestaat uit vier aan elkaar gebouwde huizen. Niet zomaar doorsnee panden, maar – volgens het museum – met een 18de-eeuws interieur in een zeldzaam goede staat. Een lange marmeren gang, marmeren schouwen en, typisch voor die tijd, stucplafonds. Er is door kleur- en interieurspecialisten uitgebreid onderzoek gedaan, dat als basis heeft gediend voor de nieuw gekozen kleurstellingen, de plaatsing van het meubilair en de afwerkingen.

Benieuwd naar het Pieter Teylers Huis? Vanaf 5 december kun je het zelf bezoeken, maar je kunt nu al een ticket reserveren via de website van het museum. De begane grond van het woonhuis ontdek je zelf, wil je ook een kijkje boven nemen? Boek dan een begeleide tour.