Reportage Geschiedenis Magazine Live

Welkom! 
Feestelijke vlaggetjes met daarop de tekst 'Helden hier melden' wijzen de bezoekers de weg. Uit handen van onze medewerkers ontvangen ze een goedgevulde goodiebag, waar al snel nieuwsgierige blikken in worden geworpen. 

Pippi Langkous of Pietje Bell? 
De dag wordt geopend door onze hoofdredacteur Marianne, die ons meenam in meer dan vijftig jaar geschiedenis van het tijdschrift en filosofeert over wat nu precies iemand een held maakt. Het woord is daarna aan bureauredacteur Francis, de host van de dag. De bezoekers worden direct aan het werk gezet, ze moeten telkens een keus maken tussen twee helden: 'Hannie Schaft of Wilhelmina?', 'Martin Luther King of Nelson Mandela?', of in de categorie jeugdhelden: 'Pippi Langkous of Pietje Bell?' 

'Vrouwen zijn geen lieverdjes!' 
De eerste lezing is van Els Kloek, die ons vertelt over de rol van de vrouw in de geschiedenis, en hoe ze het zat was dat die vaak als een homogene groep worden gezien, maar niet als individu. Dat bracht haar op het idee om korte biografieën te gaan schrijven van bijzondere vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis, heldinnen zowel als anti-heldinnen, of beter: historische hoofdpersonen. Een paar mooie quotes: 'Vrouwen zijn geen lieverdjes!' En: 'Er zouden meer vrouwen op de cover van Geschiedenis Magazine moeten!' 

Vereerd als koningen 
De beurt is daarop aan Ronald Prud'homme van Reine, die ons meeneemt in de geschiedenis van de zeeheldenverering. Hoe werd een zeeheld vroeger geeërd? De spreker citeert liedjes en gedichten, maar laat ook allerlei voorbeelden zien van praalgraven die eerder alleen de koninklijke familie toebehoorden, maar nu ook aan dappere admiraals werden toegekend. Prud'homme van Reine laat op een boeiende manier zien hoe nationale zeehelden in de Nederlandse Republiek op een gegeven moment als koningen werden vereerd. 

Die Aufseherin 
De ochtend wordt besloten met een korte animatiefilm over de verzetsheldin Hebe Kohlbrugge. Wilbert van Veldhuizen studeerde met dit filmproject af aan de Hogeschool voor de Kunsten. De film grijpt het publiek, helemaal omdat er een onverwachtse heldin voor het voetlicht treedt.. 

De Hervormers 
Het middagprogramma wordt afgetrapt door Theatergroep Aluin, die hun voorstelling 'De Hervormers' speelt, die in het najaar officieel in première gaat. Aan het woord zijn Erasmus, Luther en Paus Adrianus VI, die een levendige discussie met elkaar voeren over hun rol in de Reformatie. De karakters en ideeën botsen prachtig, vooral tussen de genuanceerde, rustige Erasmus en de bevlogen, radicale Luther. Het publiek kijkt ademloos toe en snapt - zoals een deelnemer later verwoordt - voor het eerst écht iets van de persoon Erasmus. 

Een hotel? Nee, een Nationaal Historisch Museum!
Vervolgens neemt een bevlogen Henk Slechte ons mee terug in de tijd, toen Willem II de Held van Waterloo werd, en zijn vrouw besloot om na zijn dood een museum ter ere van deze held in te richten. De uitgelezen plek hiervoor was paleis Soestdijk, waar ze niet alleen de heldendaden van haar man voor het voetlicht bracht, maar van de hele Nederlandse krijgsmacht. Henk maakte zijn verhaal heel actueel, door het herbestemmingsplan van Soestdijk erbij te betrekken: Er zou niet een hotel in gehuisvest moeten worden, maar een Nationaal Historisch Museum, waar Anna Paulowna bijna 200 jaar geleden mee begon! 

Held of anti-held? 
Na een korte pauze, waarin koffie de geesten weer helder maakt, is het woord aan Jaap Cohen. Hij behandelt, zoals een van de andere sprekers later zei, een verhaal waar je kippenvel van krijgt. Hij neemt de luisteraars mee in een spannende vraag: Was fysisch antropoloog Arie de Froe een held? Hij wilde Joden helpen in oorlogstijd, maar gebruikte hiervoor de rassentheorie van de nazi's... Zelf komt Jaap tot de conclusie dat De Froe wel degelijk een held was, of beter: een moedig mens. Want: hij kwam in actie, ook al werd dat redelijkerwijs niet van hem verwacht. 
Sporthelden op een voetstuk 

De laatste spreker van de dag is niemand minder dan één van onze eigen redacteuren, Onno van Nijf. Deze hoogleraar Oude Geschiedenis neemt ons mee naar de Griekse Oudheid, toen sporthelden letterlijk en figuurlijk op een voetstuk werden geplaatst. Ze speelden een vooraanstaande rol in hun gemeenschap en lieten zich niet zonder gevaar negeren, zelfs niet na hun dood: sporthelden die niet meer op de juiste manier werden geeërd konden zomaar een hongersnood veroorzaken of voor ander onheil zorgen. 

Een spannend besluit van een historische dag vol heldere (én helden)inzichten, die voorlopig de gemoederen nog wel even bezig houden. Wij zijn alweer aan het nadenken over een thema voor de volgende editie van Geschiedenis Magazine Live...