Massasterfte Amerikaanse honden

Dat de komst van Europeanen naar Amerika vanaf 1492 catastrofale gevolgen had voor de oorspronkelijke bewoners staat buiten kijf. Binnen enkele generaties was de inheemse bevolking gedecimeerd. Onbekend was, dat de oorspronkelijke Amerikaanse hondenpopulatie door een vergelijkbaar noodlot moet zijn getroffen.

Uit nieuw onderzoek, dat een internationale groep van onder meer archeologen, genetici, biologen en diergeneeskundigen onlangs in Science publiceerde, blijkt dat de nu levende Amerikaanse honden bijna uitsluitend afstammen van dieren die de afgelopen duizend jaar naar Amerika zijn geïmporteerd. Maar hoe zit dat dan met de oorspronkelijke Amerikaanse honden?

Geen afstammelingen van Amerikaanse wolven

De oudste in Amerika gevonden honden zijn aangetroffen in graven in Illinois, en zijn ongeveer 10.500 jaar oud. De auteurs van het Science-artikel hebben genetisch materiaal uit deze en andere opgravingen afkomstig uit zowel Noord-Amerika als Siberië onderzocht en vergeleken, ook met het genoom van verschillende moderne Amerikaanse en Euraziatische rassen. Anders dan vroeger gedacht, blijken de pre-Europese Amerikaanse honden niet af te stammen van de inheemse Amerikaanse wolven: het waren nazaten van honden uit Oost-Siberië. Mensen die rond 12.000 jaar geleden de droog liggende Beringstraat naar Amerika overstaken moeten ze hebben meegenomen. Eenmaal aangekomen in Amerika moet het de prehistorische honden voor de wind zijn gegaan. De verslagen van de Europeanen die in de 15de en 16de eeuw Amerika aandeden, maken althans duidelijk dat er toen overal in Amerika allerlei soorten honden met mensen samenleefden. Ze dienden als jachthond, waakhond of trekhond. In sommige culturen stonden ze bovendien op het menu.

honden
Chihuahua en Mexicaanse naakthond gelden ten onrechte vaak als oer-Amerikaanse hondenrassen (uit: The Book of Dogs, 1919).

 

Waar is er met de Amerikaanse honden gebeurd?

Maar als er zoveel pre-Europese honden waren, waar zijn die dan gebleven? Waarom zijn hun genen zelfs niet meer terug te vinden in het DNA van de hedendaagse Chihuahua, het oudste Amerikaanse hondenras? Vaststaat dat de verdwijning van de native honden samenhangt met de komst van de Europeanen, maar hoe precies is onduidelijk. Wellicht hadden de Europeanen eenvoudig een voorkeur voor hun eigen honden, misschien jaagden ze zelfs op de inheemse viervoeters. Dat zou het vrijwel volledige verdwijnen van de Amerikaanse hond echter niet verklaren: die dieren planten zich immers ook voort zonder toestemming van hun baasjes. Waarschijnlijker is dat ze net als de mensen waarmee ze samenleefden stierven aan uit Europa geïmporteerde ziekten. Ook hierover biedt het recente onderzoek aanwijzingen: de wetenschappers vermoeden dat inheemse Amerikaanse honden bezweken aan een besmettelijke genitale tumor; anders dan hun Europese soortgenoten bezaten ze daarvoor geen afweer.

 

Dit nieuwsbericht verschijnt in nr. 7 van Geschiedenis magazine, vanaf 5 oktober verkrijgbaar in de winkel!

Delen: