In dit nummer
Turfschip van Breda: Nederlands paard van Troje
3 maart 1590. Een winterse dag. Breda was in handen van de Spanjaarden. Samen met zijn bijna zeventig verkleumde soldaten zat aanvoerder Charles de Héraugière verstopt in het ruim van een turfschip. Ze waren op weg om een list uit te voeren. Het idee was mooi, een 16de-eeuwse versie van het paard van Troje. Mike Harmsen legt uit hoe het gedurfde plan ontstond en hoe het bijna fout liep...
Hoe Hitler modelburgers wilde kweken
De nazi's maakten veel en intensief propaganda voor kinderen en pubers. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst, was het credo. Geen middel werd onbeproefd gelaten om de kleine Duitsers op te voeden tot modelburgers van het Derde Rijk. Het drillen begon al in de eerste klassen van de lagere school. Gerard Groeneveld onderzocht de illustraties die van kleuters nazi's en van pubers soldaten moesten maken.
Naar Amerika!
Immigranten die worden opgelicht door 'bankiers' die zich permanent 'ontfermen' over spaargeld dat voor de familie bestemd is. Louche koppelbazen die steekpenningen vragen voor werk dat ze niet blijken te hebben. Het klinkt hedendaags, maar het gaat om de Verenigde Staten van begin 20ste eeuw. Een heet hangijzer was ook toen: moet de overheid zulke kwetsbare mensen helpen? Grace Abbott vond van wel. Ze kreeg grote invloed in Washington maar werd ook vurig tegengewerkt. Laura Visser-Maessen stelt vast dat het verrassend sterk doet denken aan wat er nog steeds speelt in de VS.
Keizer Marcus Aurelius: filosoof op het slagveld
De Meditates van Marcus Aurelius vestigden zijn reputatie als vreedzame filosoof. Opvallend, want hij schreef ze aan het front, waar hij een groot deel van zijn bewind vechtend doorbracht. Martijn Icks ontleedt de faam van deze beroemde Romeinse heerser.
GEZOCHT: de gebroeders B.
Hoe kom je aan een goed verhaal? Door toeval, geluk. En een beetje bluf, in dit geval. Steffie van den Oord kreeg een tip over ruim 'een meter archiefmateriaal' over Frans en Jan Bosbeeck en schreef vervolgens een vuistdikke roman over deze beruchte tweelingbroers. Het bleken de meest gezochte criminelen die eind 18de eeuw in Nederland rondliepen.
Spoorzoeken in de kantlijn van middeleeuwse handschriften
Het middeleeuwse boek is volledig met de hand gemaakt. Daardoor is er ontzettend veel historische informatie in samengebald, ook waar we die niet verwachten. Mariken Teeuwen neemt ons mee naar de fascinerende wereld van de kantlijn.
Kapp-putsch 1920: honderd uur rechtse revolutie
In de vroege ochtend van 13 maart 1920 marcheerde de Marinebrigade Ehrhardt, het meest geharde en meedogenloze Freikorps van Duitsland, met een batterij veldartillerie het centrum van Berlijn binnen. Ze pleegden een rechtse staatsgreep. Ivo van de Wijdeven gidst ons door de revolutie: wat bewoog deze soldaten?
Multatuli 200 jaar
Onder het pseudoniem Multatuli schreef Eduard Douwes Dekker een groot aantal boeken. Terecht is vooral zijn Max Havelaar nog bekend: nooit eerder of later heeft een Nederlandse roman de geschiedenis zozeer beïnvloed. Maar Multatuli's werk reikte verder dan het koloniale verleden, stelt zijn biograaf Dirk van der Meulen.
Dagje uit naar het slagveld
Washington, juli 1861: journalisten, politici en talloze opgewonden dagjesmensen verlaten in koetsjes de stad om de veldslag van Bull Run van dichtbij mee te maken. André van Voorst laat zien dat oorlogstoerisme niets nieuws is...