Leestips voor de thuisblijvers 1
Het Coronavirus beheerst de wereld en het nieuws. Zorgmedewerkers zijn dag en nacht in de weer. Maar veel mensen zitten voorlopig vooral thuis. Misschien heeft u nu meer tijd om te lezen dan anders. We vroegen historici om leestips voor de thuisblijvers. Welke boeken bevelen zij aan voor de nodige afleiding? Hier vindt u hun aanraders. Aflevering 1 van een – hopelijk korte – serie.
Simon Sebag Montefiore, The Young Stalin (Londen 2007) Weidenfeld & Nicolson, 496 blz.; vertaald als: Stalins jeugdjaren. Van rebel tot rode tsaar (Amsterdam 2017) Nieuw Amsterdam
Voordat Josef Stalin dictator werd, schuimde hij als jonge dichter en bankrover de straten van Tibilisi af. Menselijker en spannender dan in deze razend goed geschreven biografie wordt hij niet.
Géraldine Schwarz, De Geheugenlozen. De herinnering als wapen tegen het populisme (Amsterdam 2019) Atlas Contact, 448 blz.
De Duitse (en Franse) ontreddering na de Tweede Wereldoorlog in dagelijkse details, die zelfs de doorgewinterde kenner verrassen. Hoe kregen schoolkinderen na 1945 les over de oorlog? Hoe praatten zij met hun ouders?
Aangeraden door: Merel Leeman. Haar nieuwe boek De Keien. Rotterdamse studenten tussen handel en verzet (1940-1945) verschijnt deze zomer bij Atlas Contact.
William Cronon, Nature’s Metropolis. Chicago and the Great West (New York 1991) W.W. Norton, 530 blz.
Cronon ziet de opkomst van Chicago in het licht van de wisselwerking tussen de snel groeiende stad en de meeveranderende natuurlijke omgeving. Heel lang hadden Amerikanen de stad als een on-Amerikaans verschijnsel gezien, als een inbreuk op een geliefd zelfbeeld. Een van de vaders van de Amerikanistiek in Amerika, de historicus Leo Marx, had in een klassiek geworden boek – The Machine in the Garden – die spanning tussen Amerika als een Hof van Eden en het moderne industriële Amerika centraal gesteld. Toegespitst op Chicago laat Cronon zien hoe die wisselwerking in het Amerikaanse Midden-Westen precies verlopen is.
Mark Peterson, The City State of Boston: The Rise and Fall of an Atlantic Power, 1630-1865 (Princeton 2019) Princeton University Press, 784 blz.
Peterson laat zien hoe de geschiedenis van Boston een knak vertoont in de nasleep van de Amerikaanse Revolutie. Aanvankelijk door zijn inwoners ervaren als een trotse zelfstandige stadstaat, die zijn eigen koers uitzette en volgde, raakte Boston na de Revolutie ingeweven in een groter verband en moest het zich schikken naar de belangen van het slaven houdende Zuiden. Het verloor daarmee zijn karakter, in politiek en cultureel opzicht. Niemand had nog ooit zo naar de geschiedenis van Boston gekeken.
Aangeraden door: Rob Kroes, emeritushoogleraar Amerikanistiek.
Linda Colley, Captives. Britain, Empire and the World 1600-1850 (Londen 2002) Cape, 438 blz.
Voor iedereen die zich momenteel opgesloten voelt in huis: een prachtig boek over de ervaringen van Britten die gevangen werden genomen in Noord-Afrika, de Verenigde Staten, India en Afghanistan door de eeuwen heen. Ik moest dit boek ooit lezen voor mijn studie en ik was meteen onder de indruk. Colley verbindt fascinerende persoonlijke verhalen met de opkomst van het Britse Empire en steeds sterker wordende gevoelens van Britse superioriteit. Ook interessant met het oog op de Engelse mentaliteit post-Brexit.
Alexandre Dumas, De drie musketiers (oorspronkelijk uit 1844) ca. 530 blz.
Waarschijnlijk heeft u deze roman ooit al eens gelezen (of een filmadaptatie gezien), maar nu is er wellicht tijd om boeken te herlezen! Het werk van de grote romantische schrijver van historische fictie blijft ook na bijna twee eeuwen nog meeslepend. In De drie musketiers neemt hij ons mee naar 17de-eeuws Parijs. Dumas was niet altijd even trouw aan de historische feiten, maar voor de liefhebbers bestaan uitgaven met voetnoten waarin historici precies hebben uitgezocht wat wel en wat niet klopt (zo bestonden er bijvoorbeeld nog geen huisnummers in zeventiende-eeuws Parijs). Als u de smaak te pakken heeft kunt u door met Twintig jaar later (Vingt ans après), een minder bekend vervolg waarin hoofdpersoon D'Artagnan naar Engeland oversteekt om Karel I te helpen in zijn strijd tegen Cromwell.
Aangeraden door: Rosanne Baars, docent vroegmoderne geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is gespecialiseerd in mediageschiedenis en vroegmodern Frankrijk.
Auke van der Woud, Het lege land. De ruimtelijke orde van Nederland 1798-1848 (Amsterdam 1987) Meulenhoff, 686 blz.
Over onverharde wegen en per trekschuit neemt Van der Woud de lezer mee naar een haast onherkenbaar Nederland. Een land met woeste gronden, stille stadjes en maar twee miljoen inwoners. Tijdreizen op de sofa. En eenmaal terug ziet alles er net even anders uit.
Laurent Binet, HhhH (Amsterdam 2010) Meulenhoff, 346 blz.
Binet neemt de lezer mee op onderzoek naar de aanslag op Reinhard Heydrich in Praag in 1942. Nauwgezet presenteert hij de feiten. Maar hij doet nog veel meer: waar de historische bronnen hem in de steek laten, gaat hij zelf verder. Zonder de grens tussen geschiedschrijving en fictie weg te poetsen, speculeert hij over de motieven, gedachten en gevoelens van historische personages. Hij verheft de geschiedenis tot roman en de roman tot geschiedenis. Het beste van twee werelden.
Aangeraden door: Merel Klein, eindredacteur bij Geschiedenis Magazine.
Delen: