Hoe een Schot de Engelse troon bemachtigde
Het was halverwege de jaren 1580 wel duidelijk dat Elizabeth I van Engeland, geboren in 1533, geen kinderen zou krijgen. Ook had ze geen man. Wie moest haar opvolgen? Jacobus van Schotland was volgens velen een goede kandidaat. Hij was jong, protestants en had al kinderen zodat de voortzetting van de lijn verzekerd was. Bovendien had hij Tudorbloed: zijn ouders stamden via de vrouwelijke lijn af van Elizabeths grootvader Hendrik VII. Elizabeth weigerde echter een erfgenaam te benoemen. Hoe lukte het Jacobus toch om op de troon te komen? In het volgende Geschiedenis Magazine legt Jonas Hock het uit.
Vroeg in de ochtend op 24 maart 1603 opende Philadelphia Scrope een raam in Paleis Richmond. Steels liet ze haar saffieren ring vallen. Beneden ving haar broer, Robert Carey, hem op. Met de ring op zak snelde hij te paard in noordelijke richting. Na drie dagen kwam hij als een wrak aan op zijn bestemming, Kasteel Holyrood in Edinburgh, waar koning Jacobus VI hof hield. Robert hoefde hem slechts de ring aan te reiken, schreef hij later, en Jacobus wist genoeg: Elizabeth I van Engeland was dood, en hij was nu ook koning Jacobus I van Engeland en Ierland.
De hele actie was zorgvuldig voorbereid. Jacobus had per brief contact gelegd met Philadelphia, hofdame van Elizabeth, en had haar de ring gestuurd met de instructie deze te retourneren zodra de koningin was overleden. Robert Carey had gedurende de weken dat Elizabeth op haar ziekbed lag de gelegenheid te baat genomen om paarden langs de route naar Schotland te stallen, zodat hij steeds een fris, krachtig rijdier zou hebben.
Robert en Philadelphia namen een groot risico, want in het geheim corresponderen met een buitenlandse vorst kon aangemerkt worden als spionage. Bovendien was het op dat moment verboden om zonder toestemming het hof te verlaten: de raadslieden wilden eerst de opvolging zeker stellen. Hun strategie wierp echter vruchten af: Jacobus beloonde Robert met eervolle posities in zijn koninklijke huishouden. Philadelphia hoorde tot de zes voormalige hofdames van Elizabeth I die als welkomstcomité voor de vrouw van Jacobus, Anna van Denemarken, naar de grens tussen Engeland en Schotland reisden. Met een escorte van honderden paarden kwamen ze aan in Berwick. Philadelhia mocht Anna als eerste verwelkomen. Zij en de andere vijf dames hadden zo de meeste kans om aan Anna’s hof een positie te verwerven of een gunst te krijgen.
Het organiseren van snelle berichtgeving over Elizabeths dood was slechts het sluitstuk van de bijna twintig jaar waarin Jacobus Elizabeths opvolger probeerde te worden. Welke uitgekookte plannen hij allemaal had opgezet lees je in het volgende Geschiedenis Magazine. Meld je voor donderdag 13 oktober aan als abonnee, bestel ‘m half oktober online of haal ‘m dan in de winkel.
Delen: