En toen bood Jeanne d’Arc aan de Franse dauphin naar Reims te brengen voor zijn kroning
Volgens de overlevering voltrok zich in het Frankrijk van begin 15de eeuw een drama: de komeetachtige opkomst, grote triomfen en gruwelijke dood op de brandstapel van boerendochter Jeanne d’Arc. In haar geboortestreek rond Domrémy woedde een oorlog om de vraag wie er op de Franse troon zou komen. Kroonprins Karel van Valois was de formele opvolger, maar de Engelse koning vocht dat aan. Engelse legers werkten samen met Franse sympathisanten. In deze periode vol geweld en onzekerheid begon Jeanne in 1425 stemmen te horen. Ze droegen haar op de kroonprins voor zijn kroning naar Reims te brengen en Orléans van de Engelsen te bevrijden, schrijft Edward De Maesschalck.
In 1425 heerste er chaos in Frankrijk. Al bijna een eeuw voerden Engelse en Franse troepen er af en aan strijd om de troon – deze periode van dynastieke oorlogen kreeg later de naam Honderdjarige Oorlog. Zowel de Engelse adellijke familie Plantagenet als het Franse huis Valois maakte op grond van afstamming en huwelijken aanspraak op de kroon. Ook bestuurden Plantagenets als leenman van de Franse koning grote delen van zijn land. Toen de koning zich als leenheer begin 14de eeuw steeds vaker met de rechtspraak in zulke hertogdommen bemoeide, leverde dat zoveel conflicten op dat er in 1337 naar de wapenen werd gegrepen. De oorlog walste in golven over het Franse platteland: nu eens hadden Fransen de overhand, dan weer de Engelsen.
Een keerpunt was de grote Engelse zege bij Azincourt in 1415. De Franse koning had nu nog slechts een groot deel van het gebied ten zuiden van de Loire in handen. De Engelsen heersten in Gascogne en de brede strook van Bretagne en Normandië tot in de Champagne. Hun troepen bezetten onder andere Parijs en belegerden Orléans. Het Bourgondische hertogdom in het oosten schaarde zich uit machtsoverwegingen aan Engelse zijde.
Het zag er slecht uit voor de factie van de Franse kroonprins Karel. In 1420 sloot zijn zwakke vader, koning Karel VI, een verdrag met de Engelse koning Hendrik V: die erfde de Franse troon zodra Karel VI zou sterven. Aan de rechten van kroonprins Karel werd voorbijgegaan.
In 1422 overleed zowel Hendrik V als Karel VI, maar de Engelsen bleven de Franse troon claimen – nu voor Hendriks babyzoon. De Franse dauphin maakte er echter ook nog steeds aanspraak op, hoewel hij niet erg doortastend optrad. Hij was er bijna ziekelijk onzeker over of hij wel zijn vaders zoon was: zijn moeder stond bekend om haar losse seksuele moraal. En toen bood Jeanne d’Arc in 1428 aan hem naar Reims te brengen voor zijn kroning, midden in bezet gebied.
Verhalen over Jeanne zijn er met duizenden. Uiteindelijk werd ze heilig verklaard en hét symbool van de Franse eenheid. Een onwaarschijnlijke prestatie voor een ongeletterde boerendochter. Hoe had Jeanne zoveel voor elkaar gekregen? En heeft ze dat eigenlijk wel? Je leest het in het volgende Geschiedenis Magazine. Meld je voor donderdag 1 december aan als abonnee, bestel ‘m begin december online of haal ‘m dan in de winkel.
Delen: