F-site: vrouwen in de geschiedenis
Cleopatra zal in uw geschiedenisles nog wel aan bod gekomen zijn, maar de Mongoolse prinses Khutulun of de geleerde Anna Maria van Schurman...? Vrouwen zijn in het geschiedenisonderwijs tamelijk onzichtbaar. F-site, een nieuwe website over vrouwen in de geschiedenis, moet dat veranderen. Ook een bezoekje waard wanneer u niet meer op school zit!
Gelukkig zijn er tegenwoordig meer initiatieven waarbij vrouwen uit de geschiedenis de aandacht krijgen. Zo verscheen onlangs nog het rijke en vermakelijke naslagwerk 1001 Vrouwen in de 20ste eeuw, samengesteld door Els Kloek. In het geschiedenisonderwijs ontsnappen vrouwen echter nog vaak aan de aandacht.
Autonome individuen
De vaak klassieke benadering van het vak zorgt ervoor dat er in de les en het leermateriaal vooral mannen besproken worden. En als vrouwen al voorkomen in de methodes, dan leren we ze vooral kennen als ‘vrouw’ of ‘dochter van’. Daarbij komen vrouwen vooral veel voor in de rol van slachtoffer. Autonoom individu zijn vrouwen in de lesmethodes zelden.
Met F-site willen de initiatiefnemers Van Gisteren en stichting Jonge Historici daar iets aan doen. Op de website staan portretten van allerlei historische vrouwen, onderverdeeld in de tien tijdvakken die geschiedenisdocenten in het onderwijs gebruiken. F-site pakt daarbij niet alleen de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de geschiedenisles aan, ook in de benadering of beeldvorming van de historische vrouwen moet de website voor de nodige frisse wind zorgen.
Beeldvorming en rolverdeling
De website probeert daarbij uit te stijgen boven de traditionele stereotyperingen van vrouwen als hoer, heks of heldin. Waar Cleopatra in veel schoolboeken bijvoorbeeld nog afgebeeld staat als begeerlijke halfnaakte vrouw die Caesar probeert te verleiden, benadrukt F-site veeleer dat ze een intelligente staatsvrouw was die een politiek-strategische relatie onderhield met de heersers van Rome.
En ook bij het traditionele beeld van ‘jagers (mannen) en verzamelaars (vrouwen)’ worden de nodige kanttekeningen gezet. Het idee dat een graf waarin wapens worden gevonden wel van een man moet zijn geweest, en dat met potjes of sieraden van een vrouw, reflecteert vooral ook sterk de rolverdeling van de samenleving waarin de resten werden opgegraven. Inmiddels weten we dat er ook vrouwelijke krijgers bestonden en dat veel prehistorische mannen ook sieraden droegen.
Kant-en-klaar
Om te zorgen dat aandacht voor vrouwen in de geschiedenisles niet gelijkstaat aan extra werk, biedt F-site kant-en-klaar lesmateriaal dat gratis toegankelijk is. Naast achtergrondmateriaal over de tijd waarin de vrouwen leefden, staan er opdrachten en bronnenmateriaal op de website. Het materiaal sluit naadloos aan op de huidige methodes en is bedoeld voor alle niveaus binnen het voortgezet onderwijs.
Delen: