Waarom vielen de Hunnen het Romeinse Rijk aan? Nieuwe inzichten

Het lukte Attila (net) niet om Constantinopel en Rome te veroveren, maar op de Balkan, in Romeins-Gallië en Italië werd uitgebreid geplunderd. Waarom vielen de Hunnen in de 5de eeuw het Romeinse Rijk aan? De traditionele verklaring is dat deze Euraziatische nomaden op zoek waren naar goud. Maar uit recent onderzoek blijkt dat ze andere drijfveren hadden…

Een nieuwe studie, gepubliceerd in The Journal of Roman Archaeology, wijst op mogelijke andere motieven. De Hunnen waren begin 5de eeuw vanuit het oosten gemigreerd en uiteindelijk terechtgekomen in de Pannonische Vlakte (ook Karpatenbekken genoemd), in het huidige Hongarije. Hier leefden ze van hun kudden, en soms ook van het bewerken van akkers, afhankelijk van wat het meeste opbracht. 

Het zou heel goed kunnen dat ze in dit bestaan werden bedreigd door extreme droogte, waardoor de akkers en weilanden te weinig opleverden om vee en mensen in leven te houden. Al in de 4de eeuw kende het Karpatenbekken ongewoon droge zomers, en de periode 420-450 was dit extra erg, blijkt uit een hydroklimaat-reconstructie waarvoor informatie uit boomjaarringen, historisch bronmateriaal en archeologische vondsten waaronder schedels zijn gebruikt. 

 

De Hunnen naderen Rome. Door Ulpiano Checa (1887), publiek domein, via Wikimedia Commons

 

De onderzoekers zagen dat de droogste jaren samenvielen met grootscheepse rooftochten. Ze denken dat de Hunnen de Romeinse provincies Thracië en Illyrië vooral aanvielen, in 422, 442 en 447, om voedsel en vee te pakken te krijgen. Ook zou Attila een strook land langs de Donau hebben geëist van ‘vijf dagen reizen wijd’: ideaal om zijn vee te laten grazen. Het goud dat ze roofden was wellicht bedoeld om hun goed georganiseerde legers te onderhouden en de trouw van de elite aan de hoofdmannen zeker te stellen door er materiële voordelen aan te verbinden. 
 

Meer historisch nieuws lees je in het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Meld je uiterlijk maandag 5 juni aan als abonnee of bestel het nummer begin juni online.

Delen: